Hợp đồng M&A: Những thoả thuận tiêu chuẩn (P2)


Trong bài trước, tôi đã giới thiệu Quyền Cùng Bán (Tag-along right). Bạn có thể đọc lại bài này ở đây. Tuy vậy quyền cùng bán có một người anh em luôn song hành đó Quyền Kéo Theo (Drag-along right). 

QUYỀN KÉO THEO (DRAG-ALONG RIGHT)

1.         Nội dung cơ bản

Hãy hình dung thế này: Nhà đầu tư đã đầu tư vào một doanh nghiệp. Mục tiêu tối thượng của đầu tư, xét đến tận cùng là kiếm lợi nhuận. Vấn đề là khi chuyển nhượng phần vốn của mình, Nhà Đầu Tư có thể gặp những Bên Mua Dự Kiến, họ có mong muốn mua toàn bộ cổ phần mà Nhà Đầu Tư đang đầu tư. Vấn đề là Nhà Đầu Tư đâu có sở hữu hết cả Công ty ấy.

Đó cũng chính là lý do căn bản cho sự ra đời của cái gọi là Quyền Kéo Theo, tức là Khi Tôi Bán Cổ Phần, Anh Cũng Phải Bán Cùng Với Tôi.

2.         Ý nghĩa của điều khoản này

Bên Mua Dự Kiến có nhiều lý do để đưa ra yêu cầu mua toàn bộ công ty. Thông thường ngoại trừ phần sở hữu của Nhà Đầu Tư, số lượng cổ phần còn lại trong công ty chả đáng là bao. Bên Mua Dự Kiến sẽ bỏ thêm một ít nữa nhưng họ sẽ sở hữu toàn bộ. Theo đó việc quản trị, bao gồm cả quyền chia sẻ các thông tin theo qui định của pháp luật, là thuộc quyền tuyệt đối của Bên Mua Dự Kiến.

Nhà Đầu Tư sẽ đối diện rủi ro khi không đáp ứng mong muốn này của Bên Mua Dự Kiến. Bao nhiêu lý do để Bên Mua Dự Kiến muốn mua hết cổ phần thì cũng có bất nhiêu lý do để Bên Bán từ chối bán cổ phần của mình cho Bên Mua Dự Kiến.  Cho nên Drag-Along chính là một thoả thuận này giải quyết vấn đề trên.

3.         Giá trị pháp lý trong bối cảnh của Việt Nam

Drag-along có đầy đủ các lý do chính đáng về mặt thương mại. Xét về khía cạnh pháp lý khác với Tag-along, vốn dĩ tạo ra quyền cho cho các bên, Drag-along tạo ra nghĩa vụ. Do đó đánh giá giá trị pháp lý của thoả thuận này, tôi cho cần phải bàn thêm. Cụ thể, có hai khía cạnh cần cân nhắc.

§  Nguyên tắc tự do thoả thuận trong: Pháp luật Dân sự. Drag-along right là một vấn đề mà pháp luật Việt Nam, mà trước hết là Luật Doanh Nghiệp không có qui định rõ ràng và trực tiếp. Do đó, ta có thể áp dụng nguyên tắc của Bộ luật Dân sự: “các bên được quyền tự do thoả thuận tất cả những gì mà pháp luật không cấm”.

§  Giới hạn của quyền tự do thoả thuận: Vấn đề là có giới hạn nào cho quyền tự do thoả thuận hay không? 

Cá nhân, tôi ủng hộ thoả thuận này, tức là Drag-along right có giá trị pháp lý tại Việt Nam. Bởi:

§  Bản chất thoả thuận giữa các bên không nhằm mục đích vi phạm pháp luật. Thông thường, giới hạn cùa tự do thoả thuận sẽ là: (1) vi phạm lợi ích công cộng; (2) xâm phạm lợi ích của người khác; hoặc (3) vi phạm pháp luật;

§  Thoả thuận này xác lập một cách tự nguyện, không ai xâm phạm quyền tự do định đoạt của Bên Bán. Nhưng để có thể đạt được mục đích thương mại trong giao dịch với Nhà Đầu Tư, Bên Bán tự nguyện tạo nên một nghĩa vụ của mình (obligatio ex contractu – Điều 275 Bộ luật Dân sự 2015).

4.         Tham khảo

Để thuận tiện cho bạn dễ hình dung, thì Quyền Kéo Theo sẽ được viết trong hợp đồng nôm na thế này. Nếu thấy hay thì copy là lưu lại làm tư liệu cho mình nghen.

Quyền kéo theo

Nếu một Bên (“Bên Bán”) mong muốn chuyển nhượng hoặc định đoạt bất kỳ phần nào trong phần vốn góp của Bên đó trong Vốn Điều Lệ (“Phần Vốn Chuyển Nhượng”) với một bên nhận chuyển nhượng thứ ba dự kiến, Bên Bán sẽ có quyền yêu cầu Bên còn lại (“Bên Bị Kéo Theo”) chuyển nhượng một phần vốn góp của bên đó cho bên nhận chuyển nhượng dự kiến trong vòng [*] Ngày Làm Việc sau khi Bên Bán đã gửi thông báo bằng văn bản về việc kéo theo này (“Thông Báo Về Quyền Kéo Theo”) cho Bên Bị Kéo Theo cùng với bản sao của toàn bộ tài liệu cần được Bên Bị Kéo Theo ký kết để giao dịch chuyển nhượng này có hiệu lực. Thông Báo Về Quyền Kéo Theo phải bao gồm những nội dung sau:

(i)      tên và thông tin chi tiết của bên nhận chuyển nhượng dự kiến; và

(ii)     giá chuyển nhượng mà Bên này mong muốn nhận được.

Bên Bị Kéo Theo phải chuyển nhượng Phần Vốn Chuyển Nhượng với cùng điều khoản và điều kiện giống với những điều khoản và điều kiện đã được thống nhất bởi Bên Bán và bên nhận chuyển nhượng dự kiến.

 

Nhận xét