Trong số khoảng đâu đó vài chục bản án mà tôi đọc trong tuần rồi thuật ngữ “đại diện hợp pháp” cũng xuất hiện với tầng suất dày đặc. Cho nên có thể nói chữ này không phải là cách sử dụng cá biệt trong phiên toà của tôi mà nó mang tính phổ biến trong quá trình tố tụng tại Việt Nam.
Cái gì sử dụng lâu có lẽ thành quen. Trong lĩnh vực hợp đồng, báo chí, người dân không sống bằng nghề luật và thậm chí là cả một số luật sư vẫn hay dủng chữ “hợp đồng giả cách”. Riết lâu dần nó phổ biến tới mức làm lu mờ cả chữ “hợp đồng giả tạo” vốn là một thuật ngữ chính thức được sử dụng trong các văn bản luật chính thức và quan trọng là nó có giá trị pháp lý.
--
Chữ đại diện nói nôm na là việc một người NHÂN DANH & VÌ LỢI ÍCH của người khác khi thực hiện các công việc nào đó. Về mặt chính thức thì luật qui định đại diện có 2 hình thức: (i) đại diện theo pháp luật; và (ii) đại diện theo uỷ quyền. Và cho dù là hình thức nào, nếu làm đúng qui trình thì nó đều là đại diện HỢP PHÁP cả. Nói cách khác, chữ đại diện mặc định đã mang trong nó tính hợp pháp. Nó cũng như hợp đồng vậy. Khi nói đến hợp đồng thì nó hàm ý là hợp pháp, có giá trị pháp lý. Không ai đi nói hợp đồng hợp pháp giữa A và B.
Cho nên về mặt luật thì chỉ cần đơn giả là “đại diện của nguyên đơn hoặc đại diện của bị đơn” là đủ. Muốn rõ ràng thì có thể dùng “đại diện theo pháp luật của nguyên đơn, đại diện theo uỷ quyền của bị đơn...”. Tôi cam đoan đại diện nào cũng là hợp pháp cả!
Quay trở lại hai chuyện trên ban đầu khiến tôi ngạc nhiên. Nhưng sau đó nó làm tôi hơi nghi ngờ về bản thân. Bởi cả làng đều nói vậy cả, thậm chí thẩm phán là người sống bằng nghề luật, sử dụng pháp luật làm công cụ để giải quyết các tranh chấp cũng nói vậy. Mình có bị sót chỗ nào không? Vò đầu bức tai một hồi lại nhớ đến chuyện mẹ của thầy Mạnh Tử. Số là làng bên cũng có 1 ông tên Mạnh Tử. Một hôm mẹ thầy Mạnh Tử đang ngồi quay sợi bên cử sổ, một người chạy qua mới hét to “con bà giết người”. Mẹ thầy Mạnh Tử nghe xong rất thản nhiên quay sợi tiếp, vì bà biết con mình ngoan lắm không làm chuyện ấy. Một lúc sau lại có 1 người chạy ngang và bảo “con bà giết người”. Bà hơi ngừng tay chút, sau đó lại quay sợi tiếp. Chốc sau lại có 1 người chạy ngang và bảo “con bà giết người”. Lần này bà bỏ chạy.
Chuyện dùng thuật ngữ “đại diện hợp pháp” thay vì "đại diện" có chết ai không, có ảnh hưởng gì về mặt pháp lý không? Câu trả lời là không. Nhưng cách dùng này tạo cảm giác giống như khi mình mang giày mà có một hạt cát trong đó. Không chết chóc gì nhưng nó tạo cảm giác không thoải mái.
Cho nên, mẹo của tôi khi đứng trước các thuật ngữ lạ, bất kể được nói, được sử dụng bởi ai đó là mở văn bản luật ra và tra liệu thuật ngữ đó có được qui định chính thức trong luật không. Tuy vậy, nếu bạn không quan tâm lắm chuyện có hạt cát trong giày thì bỏ qua công đoạn này nghen.
Nhận xét
Đăng nhận xét